Lijst ongevallen met Ostend Airport bezoekende vliegtuigen

23-09-2009

Half maart 1997 werd om 10.00 uur ’s avonds een metalen staaf aangetroffen in een turbine van een Boeing 707, geregistreerd EL-JNS (1), van Sky Air Cargo. Een catastrofe werd nipt vermeden. Het vol vracht geladen toestel zou enkele minuten later vertrekken naar Ethiopië. Sky Air spreekt van een sabotage-daad en klaagt aan dat de veiligheidsmaatregelen op de luchthaven Oostende veel te wensen overlaten. De stelling van Sky Air wordt door de lucht-havenautoriteiten met klem tegengesproken. Sky Air is inmiddels niet meer actief op Ostend Airport, sinds einde 1997 bekend werd dat het 34 jaar oude toestel in oktober 1996 vanuit Bulgarije een aantal Kalashnikovs had overgevlogen naar Rwanda, waar toen een VN-embargo gold.

Op 16 januari 1997 ging het verkeerd met een oude Boeing 707 van First International Airlines, toen het landde op Kananga Airport in het toenmalige Zaïre. Het onderstel begaf, zodat het toestel buiten de landingsbaan terecht kwam en vuur vatte. In dezelfde maand van de crash had het toestel nog een vlucht op Oostende uitgevoerd. Met dit toestel P4-OOO (2) en 3 andere oude Boeings 707 opereerde First International geregeld op onze luchthaven tot in 1999.

Een Boeing 707, geregistreerd YA-GAF (3), met het opschrift “Uganda Airline” staat sinds 1997 te rotten op Ostend Airport. Ondervraagd over het toestel, verklaarde in juni 1997 de toen bevoegde minister Daerden, dat het toestel door het gerecht in beslag genomen werd. Het toestel behoort sinds 1996 toe aan de firma Balkh Air van de Britse piloot Christopher Barret-Jolley. Dat was de piloot die in opdracht van het tot 1998 op Ostend Airport gevestigde maatschappij Occidental Airlines 40 ton militaire benodigdheden poogde over te vliegen naar de rebellenbeweging Unita in Angola. Met een andere Boeing 707, geregistreerd 5B-DAZ (10), die in 1997 nog 28 vluchten op Oostende uitvoerde, vloog de Britse piloot geregeld munitie over van het Slovaakse Bratislava naar het door oorlog geteisterde Sudan. Het toestel 5B-DAZ crashte op 7 februari 1999 op de luchthaven van Bratislava. Tegen Occidental Airlines, waarvan de Belgische eigenaar Ronald Rossignol is ondergedoken en nog steeds spoorloos is, werd door het parket van Brugge een gerechtelijk onderzoek geopend. Onlangs op 18 october 2001 werd de Brit Barret-Jolley in Engeland opgepakt, toen hij op Southend Airport cocaïne poogde binnen te smokkelen.

Op 17 juni 1997 raakte dezelfde Boeing 707, 5B-DAZ (10), nog bij het opstijgen enkele verlichtingspalen op de luchthaven. De piloot werd gewaarschuwd dat het toestel vermoedelijk schade had opgelopen aan zijn landingsgestel. Volgens zijn vluchtplan zou hij de dag daarop naar Oostende terugkeren, maar men heeft hem niet meer gezien.

Op 1 november 1997 was bij landing in Kinshasa het neuswiel van de Boeing 707, geregistreerd 9Q-CKK, niet kunnen uitschuiven. Het toestel bleek na de neuslanding onherstelbaar. Het behoorde toe aan Zaïre Express, dat inmiddels tot Hewa Bora Airways werd herschapen. Het vliegtuig had juist voordien een 10-tal vluchten op Oostende uitgevoerd.

Wegens technische problemen moest op 4 februari 1998 een Antonov-12 van Air Sofia, geregistreerd LZ-SFG (4), terugkeren naar de luchthaven op de Azoren, vanwaar het juist was opgestegen. Echter haalde het toestel de luchthaven niet en crashte op een heuvel, waarbij de 7 bemanningsleden omkwamen. In het jaar vóór de crash voerde het vliegtuig 7 vluchten uit op onze luchthaven. Air Sofia bezoekt nog steeds Oostende met oude Antonovs-12.

Op 13 juli 1998 steeg een Iljushin-76 op in de Verenigde Arabische Emiraten met bestemming Rusland. Kort na het opstijgen stortte het vliegtuig in zee. Alle 8 inzittenden kwamen om. Het toestel, geregistreerd als UR-76424 (5) vloog voor de Russische maatschappij ATI Aircompany, voerde in 1997 op Oostende een 10-tal vluchten uit en werd hier ook in 1998 opgemerkt.

Op 24 oktober 1998 slaagde de Tarom-Boeing 707, geregistreerd YR-ABC (6) en gecharterd door Kay Aviation, er tot tweemaal toe niet in om op te stijgen richting Middelkerke. Het toestel kreeg niettemin van de verkeersleiders toelating om een poging te wagen richting Stene. Bij deze derde poging slaagde het toestel er toch in op te stijgen, maar kon maar op het nippertje van de grond loskomen en vloog bijna een drukke Pecotex-winkel binnen, waar stukken van het plafond naar beneden kwamen.

Op 7 februari 1999, dus enkele maanden daarna, stijgt hetzelfde toestel in Oostende op voor rekening van Kay Aviation met bestemming Brazilië. Na een tussenlanding op de luchthaven van Terceira op de Azoren, dient de Boeing omwille van een motorprobleem de opstijg-procedure te onderbreken en hoogdringend af te remmen. Daardoor wordt het landingsgestel beschadigd en zijn acht banden kapot geklapt. De luchthaven moest aldaar 7 uren sluiten.

Uiteindelijk crasht het toestel op 19 maart 2005 in het Victoriameer, geregistreerd als 9G-IRL bij Cargo Plus Aviation/Air Charter Express en uitgeleast aan Ethiopian Airlines.

Op 14 november 1998 moest een Nigeriaanse Boeing 707, geregistreerd 5N-VRG (7), een buiklanding uitvoeren op Ostend Airport. Het toestel, dat voor rekening van Race Cargo Airlines vloog, was even tevoren opgestegen en was in volle vlucht één van zijn vier motoren kwijtgeraakt. Onderzoek van het wrak door het Bestuur der Luchtvaart toonde aan, dat de vleugel bij het aanhechtingspunt van de afgebroken motor een oude scheur vertoonde. Daardoor was een bout doormidden gebroken en donderde de 2 ton zware motor naar beneden. Het vliegtuig werd na de buiklanding ‘total loss” verklaard.

Op 21 januari 1999 stijgt in de ochtend  een DC8 toestel van Liberia World Airlines op met bestemming Oeganda. Boven Frankrijk laat één van de motoren het afweten. Omdat LWA haar basis in Oostende heeft, verkoos de piloot weer naar België terug te keren en op Ostend Airport een noodlanding uit te voeren. LWA opereerde vanuit Oostende met twee DC8-toestellen. Het laatste bezoek in Oostende van één van beide vliegtuigen (EL-AJQ) gebeurde in juni 2000. In augustus werd het toestel één motor ontnomen vermoedelijk voor herstel en na een verblijf van ongeveer 7 maanden in en rond de AMG-onderhoudsloods werd het toestel naar Oeganda overgevlogen . Het andere toestel EL-AJO (8) heeft, na een afgebroken start op 28 februari 2001 en 7 opdrachten in de maand maart, zijn activiteiten moeten stopzetten en werd dan na 9 maanden ‘rust’, voorzien van een registratie uit het Afrikaanse minilandje Equatoriaal Guinea 3C-FNK (9) en doorverkocht aan Cargo Plus Aviation, die opereert vanuit Sharjah.

Op 7 februari crashte de Boeing 707, 5B-DAZ (10), in het Slovaakse Bratislava (zie hoger).

Op 26 juli 1999 stortte een Iljushin-76 in vlammen neer, nadat het in Siberië een tussenlanding had gemaakt en wellicht door overgewicht bij het opstijgen niet genoeg hoogte kon halen. Het toestel bezocht Oostende sinds 1995, geregistreerd als RA-76819 (11). In 1997 landde het hier met een tijdelijke registratie ES-NIT voor rekening van de maatschappij Enimex. Op het ogenblik van de crash was het eigendom van het Russische Elf Air.

Op 14 augustus 1999 landde een Boeing 707 van Trans Arabian Air Transport op de luchthaven van Juba in Zuid-Soedan. Het toestel remde echter niet genoeg af, kwam 150 meter voorbij de landingsbaan terecht en liep daarbij onherstelbare schade op. Op het ogenblik van de crash was het geregistreerd als ST-ANP (12). Voordien had het voor dezelfde maatschappij en geregistreerd als 5X-ARJ in 1997 op Oostende 17 vluchten uitgevoerd en werd het ook in 1998 hier opgemerkt.

Op 16 oktober 1999 crasht het DC8-toestel , geregistreerd 9G-REM (13), van een Ghanees-Britse maatschappij tijdens de landing op de luchthaven van Kinshasa, na een tussenlanding te hebben gemaakt in Tunis. Het toestel was kort voor middernacht opgestegen op de luchthaven Oostende in opdracht van MK Airlines (13a). Sedert 5 augustus had het toestel twee volle maanden werkloos gestaan op zijn Oostendse thuisbasis, in de nabijheid en soms binnenin de onderhoudsloods van Airline Management Group (AMG). Op 4 oktober ondernam het vliegtuig zijn voorlaatste opdracht met bestemming Johannesburg. Na terug de onderhoudsloods te hebben vervoegd, steeg het toestel ’s nachts op voor zijn allerlaatste vlucht. De Ghanees-Britse maatschappij had toen nog één zustertoestel staan, geregistreerd 9G-BAN. In de laatste 3 maanden vóór de crash van 9G-REM heeft het zustertoestel slechts 3 opdrachten uitgevoerd, waarvan twee met een vracht Nederlandse koeien bestemd voor Saoudi-Arabië. Daarna voerde het nog 7 opdrachten uit, om dan sinds 1 januari 2000 op de Oostendse luchthaven aan de grond te blijven staan vaak bij de AMG-loods.

Op 30 april 2000 crasht een DC10, geregistreerd N800WR, van DAS Air Cargo. Het toestel, geladen met 50 ton vracht, belandt naast de startbaan van de luchthaven Entebbe in Oeganda en plonst in het nabijgelegen Victoria-meer. In de 3 eerste maanden van 2000 vloog DAS Air Cargo nog met 2 oude Boeing’s 707 op Oostende, geregistreerd 5X-JEF (14) en 5N-ARQ. Beide vliegtuigen kregen toen aanvliegverbod opgelegd door minister Durant. Twee andere Boeing’s 707 van Das Air, geregistreerd 5X-DAR en 5X-JON crashten voorheen respectie-velijk in november 1992 in Nigeria en in juni 1996 in Mali. 5X-JON (15) was een regelmatige bezoeker van onze luchthaven.

In het rapport van 1999 van de Nederlandse Rijksluchtvaartdienst (RLD) wordt DAS Air vermeld wegens belangrijke veiligheidsovertredingen en is daarom niet meer welkom op Schiphol. Dat is de reden waarom sedert half mei 2001 DAS Air, met een gemiddelde van 4 vluchten per week, nu op Oostende vliegt met vier DC10-toestellen van hetzelfde type als het toestel, dat in het Victoria-meer neerstortte. Een recent VN-rapport meldt, dat een aantal van deze vluchten het zeer controversiële coltanerts transporteerden.

Op 15 augustus 2000 wordt de Boeing 707, geregistreerd SU-PBB (16), van Air Memphis aan de ketting gelegd wegens te grote onveiligheid. Er werden belangrijke technische gebreken vastgesteld. Ook was het onderhoudsboekje al een hele tijd niet meer ingevuld. Alle vliegrechten boven ons land werden onmiddellijk ingetrokken. Het toestel had reeds bij ons een slechte reputatie verworven, toen het op 27 november 1997 op Oostende een spectaculaire buiklanding moest uitvoeren.

Air Memphis is overigens niet aan zijn eerste ongeluks-story toe. Het zustertoestel SU-PBA (17) werd na een tijd lang aan de ketting te hebben gelegen op Schiphol, terug in dienst genomen door Air Memphis. De nieuwe levensloop na het vertrek uit Schiphol duurde echter slechts tot 10 maart 1998. Toen crashte het zustertoestel in Kenya, nadat het bij het opstijgen op de luchthaven van Mombasa de aanvliegverlichtingspalen had geraakt. Het botste daarna op een heuvel, stortte neer  en brandde uit, waarbij de 6 bemanningsleden omkwamen. Vóór de crash had het vliegtuig in 1997 op Oostende nog 9 vluchten uitgevoerd.

Op 18 april 2001 moest de Iljushin, geregistreerd UR-78821 (18) en het enige toestel in het bezit van de Ukraïnse maatschappij Dart Airlines, plots de startprocedure afbreken en alle remmen bijzetten om niet in het winkelcentrum aan het einde van de startbaan te belanden. De piloot had oververhitting van een motor opgemerkt en had daarom besloten zijn opstijgmaneuver te onderbreken, om dan op een tiental meter van een boerderij tot stilstand te komen. Het toestel is o.m. aan romp en vleugel zwaar beschadigd en staat nog steeds op de luchthaven te verkommeren. Inmiddels is er twist ontstaan tussen de luchthaven van Oostende en Dart Airlines over het lot en de eindbestemming van het gecrashte vliegtuig en over de vergoeding van de door de luchthaven opgehoeste bergingskosten.

Op 27 juni 2001 is de Boeing 747, geregistreerd ZS-OOS (19), van Hydro Air genoodzaakt zijn start op Ostend Airport te onderbreken. Zoals blijkt uit de beelden genomen met een digitaal camera van een toevallig aanwezige toeschouwer, moest de start plots worden afgebroken, nadat motor 3 in brand vloog. De Oostendse luchtvaartdirectie kwam amper 10 uren na het incident tot de conclusie dat de oorzaak van het incident een birdstrike was, waarbij een meeuw in de motor 3 belandde. Aan de parlementaire luchthavencommissie wordt echter een grondig onderzoek aangevraagd en kort daarop door minister Stevaert toegezegd. Er wordt namelijk betwijfeld, dat zo kort na het voorval meteen conclusies over de oorzaak kunnen worden getrokken en er wordt geen genoegen genomen met de expertise i.v.m. birdstrikes van de technieker van Gab Robins Aviation Ltd, die de motor na het voorval heeft geïnspecteerd en op wiens bevindingen de luchthavendirectie zich in zijn conclusies baseert.
Het vliegtuig stortte op 29 november 2003 neer, toen de piloot zijn toestel op de luchthaven van Lagos, Nigeria, om onbekende redenen wilde neerzetten op een landingsbaan, die wegens herasfalteringswerken gesloten bleek.

Op 14 juli 2001 stort nabij Moskou een Iljushin neer, geregistreerd RA-76588. De 10-koppige bemanning van het vliegtuig kwam hierbij om. Het toestel maakt deel uit van de vloot van 7 Iljushins van de Russische maatschappij Russ Air Transport Company. Het gecrashte toestel en drie andere van de bewuste vloot bezochten in 2000 met regelmaat onze luchthaven.

Op 7 september 2001 maakte een oude Boeing 707 in Lubumbashi in Kongo een al te harde landing, waarbij het onderstel doorzakte en 2 van zijn vier motoren losscheurden. Het toestel behoorde toe aan Equaflight Service, een maatschappij gevestigd in Congo-Brazzaville en was geregistreerd TN-AGO (20). Met deze registratie had het een laatste landing op onze luchthaven gemaakt in november 2000. Voorheen, in 1997, was het toestel ook al een 6-tal keer in Oostende op bezoek geweest met een andere registratie, EL-RDS en toen behoorde het toe aan Air Cess, de vliegtuigmaatschappij van de Russische wapentrafikant Victor Bout.

Op 27 november 2001 stort bij het landen op de luchthaven van Port Harcourt in Nigeria de Boeing 747 neer van de Ghanese maatschappij MK Airlines. Het vliegtuig, geregistreerd 9G-MKI (21), was opgestegen in Luxemburg. Eén van de 13 bemanningsleden overleefde de crash niet. MK Airlines vloog met dit toestel en vliegt nog steeds met 5 DC8-toestellen, 30 jaar of ouder, op onze luchthaven. Een zelfde DC8-toestel van MK Airlines (9G-MKB) stortte neer op 15 februari 1992 in Kano, Nigeria. Hetzelfde lot overkwam een ander MK Airlines DC8-toestel (9G-MKD) op 17 december 1996 in Port Harcourt.

Op 2 februari 2002 stort in Marokko de Antonov-12 neer, geregistreerd UR-LIP (22) en behorend tot de Ukraïnse maatschappij Volare Aviation Enterprise. Het vliegtuig vertrok vanuit Agadir met bestemming Algiers. De 8 bemanningsleden overleefden de klap niet. Het toestel heeft onze luchthaven o.m. 15 keer bezocht in de laatste helft van 2001.

Op 7 november 2002 vloog een Antonov-12, geregistreerd 4K-AZ21 (23), op Komé in Zuid-Tsjaad, waar nieuwe olievelden worden ontgonnen en waarheen in 2001 tal van enorme transformatoren van de Franse firma Schneider Electrics werden overgevlogen vanuit de Oostendse luchthaven. Het toestel maakte daar echter een doorgeschoten landing en kwam naast de landingsbaan terecht. Het liep zware schade op en is wellicht onherstelbaar. Het behoort toe aan de pas in 2002 opgerichte Azerbaijaanse luchtvaartmaatschappij Silk Way Airlines. De maatschappij doet sinds juli 2002 regelmatig onze luchthaven aan, met drie Antonov-12 toestellen en een 35 jaar oude DC8.

Op 31 december 2002 moest een Boeing 707, een half uur voordien vertrokken uit Southend, Zuid-Engeland, een noodlanding uitvoeren op de Oostendse luchthaven. Het landingsgestel leek niet meer naar behoren te werken. Het toestel, geregistreerd in de Centraal Afrikaanse Republiek als TL-ADJ (24), was – na 5 jaren rust in Southend – aan zijn tweede poging toe om naar Libië te vliegen. Het mocht niet lukken. Na de noodlanding werd door het Bestuur der Luchtvaart overigens beslist, het vliegtuig aan de grond te houden wegens talrijke technische gebreken en ondanks pogingen van de Noord-Kongolese rebellenleider Jean-Pierre Bemba, om van onze ministeries van Buitenlandse Zaken en van Mobiliteit en Vervoer de toelating te bekomen, het toestel toch de lucht in te krijgen. In 1997 was hetzelfde vliegtuig, geregistreerd 9Q-CBW (25), een veel geziene bezoeker en maakte in dat jaar vanuit Oostende 106 vluchten voor rekening van Scibe Airlift Congo.

Op 31 januari 2003 steeg in Oostende de Lockheed 1011, geregistreerd N822DE (26/27/28), op met bestemming St Johns Airport, Canada. Boven de Noordzee weigerden 2 van zijn 3 motoren dienst en maakte het vliegtuig een noodlanding op het nabijgelegen Manston Airport. Het vliegtuig was in mei 2001 in Oostende geland na een rustperiode van 5 jaar in Tucson, VS. Sinds zijn landing hier had het toestel niet meer gevlogen, had het drie verschillende registraties toegewezen gekregen, waarvan een Bulgaarse en eentje uit Equatoriaal Guinea en was het ook al 3 keer officieel van eigenaar veranderd. Naar verluidt, was het vliegtuig inmiddels onderhevig geworden aan corrosie en werd zijn luchtwaardigheid in vraag gesteld. Maar toch kreeg het toestel de toelating om op te stijgen. Enkele tijd daarna bleek de luchtwaardigheid inderdaad onvoldoende om de eindbestemming in Canada te halen.

Op 11 juli 2003 stortte een Boeing 707 neer op de luchthaven van Dhaka, Bangladesh. Air Memphis Egypt had pas in 2003 een zustermaatschappij opgestart in Oeganda en uitgerust met 2 oude Boeings, aangekocht bij Royal Jordanian Airlines. Meteen ziet Air Memphis Oeganda zijn vloot reeds gehalveerd. Het gecrashte toestel (29) is ook op onze luchthaven op bezoek geweest in december 2000 en het ongeval illustreert eens te meer de onbetrouwbaarheid van Air Memphis-vliegtuigen.

Toen op 20 november 2003 de Air Memphis’ Boeing 707, SU-AVZ, wilde opstijgen,  bleek tijdens de take-off procedure dat door een technische fout één van de motoren nog in reverse was ingeschakeld (30). Het vliegtuig raasde toen in volle vaart over de startbaan. De opstijgprocedure werd abrupt afgebroken en een ongeval kon gelukkig tijdig worden vermeden.

Op 4 maart 2004 crasht een Iljushin-76 van Azov-Avia Airlines, UR-ZVA, onmiddellijk na een fuel-stop in het Azerbeidjaanse Baku. Drie van de bemanningsleden komen om. Het vliegtuig was op onze luchthaven nog op bezoek geweest op 22 september 2003 (31). Het kwam toen uit het Slovaakse Bratislava en steeg ’s avonds laat op voor Ghardaia in de Algerijnse Sahara.

Op 2 april 2004 was vanuit Cairo op de Oostendse luchthaven de aankomst voorzien van de Boeing 707, SU-AVZ, van Air Memphis om 10.34 uur. Het 30 jaar oude vliegtuig was hier sinds 23 oktober 2003, na een lange afwezigheid, terug een bijna dagelijkse verschijning (32). Het toestel kwam echter niet aan en bleek in Cairo niet van de grond te zijn gekomen. Toen het toestel in volle vaart op de startbaan plots doorheen zijn hoofdlandingsgestel zakte, kwam het over te hellen en schuurde het met een van de motoren over de tarmac. Het vliegtuig werd onherstelbaar verklaard. November vorig jaar was hier met het toestel ook al iets misgegaan (33). Het ongeval is hopelijk de allerlaatste in een lange reeks Air Memphis incidenten.

Het in 1990 door Mike Kruger opgerichte MK Airlines beleefde op 14 oktober 2004 zijn vierde crash. De Boeing 747, 9G-MKJ (34), zoals de hele MK-vloot geregistreerd in Ghana omwille van diens zeer lakse regels, was in Luxemburg gestart aan een trip, die gepland was om zonder onderbreking 20 uren in beslag te nemen. Het toestel werd in Windsor Locks, Connecticut, VS, eerst bevracht met tuintractoren en landde in Halifax, Canada, om er 53 ton kreeft op te laden. Tot juist voor het vertrek had de vliegtuigcrew er reeds 12 uren “duty” op zitten en waren er aansluitend nog eens 8 uren voorzien om naar Zaragoza in Spanje over te vliegen. Bij de poging op te stijgen in Halifax kwam het toestel echter niet tijdig van de grond, raakte een berm en crashte, waarbij de 7 bemanningsleden omkwamen. Tijdens het onderzoek werd algauw duidelijk, dat het bij MK Airlines niet ongewoon is, de crew tot onredelijk lange vliegperiodes te verplichten met bijgevolg een overgroot risico voor piloten een fatale fout te begaan. 9G-MKJ was als regelmatige bezoeker nog de dag voordien in Oostende geland en terug opgestegen voor Luxemburg, van waaruit de fatale tocht begon.

Op 19 maart 2005 crasht Boeing 707, 9G-IRL, in het Victoriameer, na bij landing een rots te hebben geraakt. Het toestel vloog voor Ethiopian Airlines en was geleast van Cargo Plus Aviation, inmiddels omgedoopt tot Air Charter Express. Voorheen was hetzelfde toestel al twee maal in zware problemen geraakt, toen het nog op Oostende vloog voor Tarom als YR-ABC (zie hoger).